Γνωριμία με το Grammo
Η διάδοση της μουσικής είναι συνυφασμένη με την φωνογραφία. Αν η ερμηνεία και η εκτέλεση ενός τραγουδιού δεν ηχογραφηθούν και δεν δημιουργηθούν αντίγραφά τους, η μουσική θα ήταν μόνο ζωντανή. Το καθήκον αυτό αναλαμβάνει η μουσική βιομηχανία.
Μουσική βιομηχανία, λοιπόν, είναι οι δισκογραφικές επιχειρήσεις που, με τη δική τους πρωτοβουλία και επιχειρηματικό κίνδυνο, αναλαμβάνουν να ηχογραφήσουν ένα τραγούδι, να δημιουργήσουν αντίτυπα της ηχογράφησης και να τα θέσουν στη διάθεση του καταναλωτή, είτε ως φυσικό προϊόν (cd), είτε στο διαδίκτυο. Οι δισκογραφικές επιχειρήσεις ονομάζονται παραγωγοί υλικών φορέων ήχου. Όταν, τώρα, παράγουν videoclips, ονομάζονται παραγωγοί υλικών φορέων ήχου και εικόνας.
Η επένδυση αυτή των παραγωγών προστατεύεται ως συγγενικό δικαίωμα από τον Ν. 2121/1993. Ο νόμος αυτός χορηγεί στους παραγωγούς διαφορετικά δικαιώματα. Αυτά περιγράφονται στα άρθρα 18, 47 και 49 Ν. 2121/1993.
Η χρήση της ηχογραφημένης μουσικής είναι μαζική παντού. Ραδιόφωνο, τηλεόραση, χώροι διασκέδασης, διαδίκτυο. Η μαζική χρήση έχει ως συνέπεια να μην μπορεί κάθε παραγωγός μόνος του να προστατεύσει τα δικαιώματά του. Επίσης, και οι χρήστες μουσικής είναι αδύνατον να αναζητεί κάθε παραγωγό για να συμμορφωθεί με τον Ν. 2121/1993.
Έτσι, προκύπτει η ανάγκη η διαχείριση των δικαιωμάτων να οργανωθεί σε συλλογική βάση. Αυτό είναι το καθήκον του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης. Δηλαδή μίας ένωσης προσώπων που ανήκει στους παραγωγούς και ελέγχεται από αυτούς.
Οργανισμός συλλογικής διαχείρισης των παραγωγών μουσικής και videoclips είναι ο Grammo, ο μοναδικός οργανισμός της κατηγορίας των δικαιούχων που εκπροσωπεί. Ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1994 και λειτουργεί με άδεια του κ. Υπουργού Πολιτισμού. Η νομική μορφή του είναι αστική μη κερδοσκοπική εταιρία με νομική προσωπικότητα. Μη κερδοσκοπική σημαίνει ότι δεν ασκεί εμπορική δραστηριότητα, άρα δεν έχει κέρδος.
O Grammo είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα. Δραστηριοποιείται στις επικράτειες της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας, άνευ εγκατάστασης στην τελευταία. Διαχειρίζεται και προστατεύει τα δικαιώματα των παραγωγών υλικών φορέων ήχου ή/και ήχου και εικόνας, ως εξής:
Α. Ελλάδα: (i.) διαχειρίζεται το δικαίωμα εύλογης αμοιβής εκ του άρθρ. 18 παρ. 3 ν. 2121/1993, (ii.) το δικαίωμα εκ του άρθρ. 49 παρ. 1 ν. 2121/1993 διαχειρίζεται ο ενιαίος οργανισμός, GEA(GRAMMO-ΕΡΑΤΩ-ΑΠΟΛΛΩΝ), ο οποίος αποδίδει στον Grammo το 50% των εσόδων του, μετά από την αφαίρεση των εξόδων διαχείρισης, (iii.) διαχειρίζεται και προστατεύει την κατ’ άρθρ. 47 παρ. 1 περ. α΄ ν. 2121/1993 εξουσία αναπαραγωγής υλικών φορέων ήχου προς τον σκοπό της παρουσίασης τους σε κοινό που είναι παρόν ή/και απόν στον τόπο παρουσίασης, (iv.) διαχειρίζεται και προστατεύει την κατ’ άρθρ. 47 παρ. 1 περ. δ) ν. 2121/1993 εξουσία να καθίστανται οι υλικοί φορείς ήχου, που είναι νομίμως ενσωματωμένοι σε ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα, προσιτοί στο κοινό, όταν και όπου αυτό επιθυμεί», (v.) διαχειρίζεται και προστατεύει την κατ’ άρθρ. 47 παρ. 2 περ. στ) ν. 2121/1993 εξουσία ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης υλικών φορέων ήχου και εικόνας (video clips).
B. Κύπρος. Διαχειρίζεται και προστατεύει: (i.) την κατ’ άρθρ. 7.-(1)(α)(vi) εδ. α΄ & την κατ’ άρθρ. 9 Ν. 59/76 εξουσία παρουσίασης στο κοινό των ηχογραφήσεων (έργων) και (ii.) την κατ’ άρθρ. 9 Ν. 59/1976 εξουσία ραδιοτηλεοπτικής εκπομπής των ηχογραφήσεων.
Γ. Το ρεπερτόριο του Grammo είναι το εκάστοτε σύνολο των υλικών φορέων ήχου ή/και ήχου και εικόνας, παραγωγής ή/και εκμετάλλευσης των εταίρων του (μελών) και των επωφελούμενων, περιλαμβανομένου του ρεπερτορίου, βάσει των συμβάσεων αμοιβαίας εκπροσώπησης που διατηρεί. Τα μέλη, οι επωφελούμενοι και οι συμβάσεις αμοιβαίας εκπροσώπησης ευρίσκονται εδώ.
Δ. Για τις αξιώσεις του άρθρ. 18 παρ. 3 και 49 παρ. 1 ν. 2121/1993, ο Grammo τεκμαίρεται, κατ’ άρθρ. 7 παρ. 1 εδ. β΄ ν. 4481/2017, ότι εκπροσωπεί το σύνολο των δικαιούχων.
Αρμοδιότητες
Ο Grammo, με βάση το καταστατικό του, έχει εξουσιοδοτηθεί από τις παραγωγούς εταιρίες ώστε, μεταξύ άλλων, να :
- καταρτίζει συμβάσεις με τους χρήστες για τους όρους εκμετάλλευσης των έργων των μελών του, καθώς και για την οφειλόμενη αμοιβή, να εισπράττει την αμοιβή και να κατανέμει μεταξύ των μελών του τα εισπραττόμενα ποσά
- να προβαίνει σε κάθε προβλεπόμενη ενέργεια για τη νόμιμη προστασία των μελών του ή των δικαιοδόχων τους και να ζητεί την απαγόρευση πράξεων που προσβάλλουν το δικαίωμα ως προς τις εξουσίες που του έχουν ανατεθεί
- να ενεργεί με σύμπραξη δημόσιας αρχής τους αναγκαίους ελέγχους σε καταστήματα πώλησης, ενοικίασης, ή δανεισμού αντιτύπων ή δημόσιας εκτέλεσης των έργων που προστατεύει για να διαπιστώνει εάν οι πράξεις αυτές δεν προσβάλλουν τα δικαιώματα των μελών του
- να εκπροσωπεί στην Ελλάδα σύμφωνα με την αρχή της αμοιβαιότητας, αλλοδαπούς οργανισμούς ή εταιρίες διαχείρισης ή προστασίας ή διαχείρισης και προστασίας αλλοδαπών παραγωγών υλικών φορέων ήχου ή εικόνας ή ήχου και εικόνας και να ασκεί στην Ελλάδα για λογαριασμό των μελών τους τα ίδια δικαιώματα που ασκεί για τα μέλη του
- να ασκεί κατόπιν σχετικής εντολής και εξουσιοδότησης, τις ίδιες εξουσίες που ασκεί για τα μέλη του για λογαριασμό άλλων διαχειριστικών οργανισμών που έχουν ιδρυθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.2121/93 ή και να ιδρύει με άλλους διαχειριστικούς οργανισμούς εισπρακτικούς φορείς οποιασδήποτε μορφής για την είσπραξη και διανομή των δικαιωμάτων αυτών
Διανομή
Ως μη κερδοσκοπική εταιρία, ο Grammo συλλέγει δικαιώματα από τη χρήση μουσικής για το σύνολο του ελληνικού και ξένου ρεπερτορίου, τα οποία διανέμει ετησίως και με το ελάχιστο δυνατό κόστος, στους δικαιούχους, μέλη του και μη, όσο και σε Οργανισμούς ή εταιρείες διαχείρισης ή/και προστασίας παραγωγών εταιρειών του εξωτερικού (Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ιταλία, Καναδάς, Ολλανδία, Ουκρανία, Ρωσία, Σερβία, Σουηδία, Φινλανδία, κ.α.) με τους οποίους έχει συνάψει συμβάσεις αμοιβαιότητας.
Για τον υπολογισμό του ποσού προς διανομή προς τους δικαιούχους-παραγωγούς συνυπολογίζονται οι κάτωθι παράγοντες:
- Μερίδιο αγοράς
- Συχνότητα εμφάνισης καταχωρημένου ρεπερτορίου του παραγωγού-δισκογραφικής εταιρίας στα PLAY-LISTS των χρηστών μουσικής.
- Το ποσό που καταβάλλει ο χρήστης (επιχείρηση, ραδιοφωνικός ή τηλεοπτικός σταθμός, διαδικτυακή υπηρεσία) για το PLAY-LIST που καταθέτει.